Kira sözleşmesi, ev sahibi ile kiracı arasındaki ilişkiyi düzenleyen önemli bir yasal belgedir. Bu sözleşme, tarafların hak ve sorumluluklarını belirler ve olası anlaşmazlıkların önüne geçer. Kira kontratı hazırlamak, hem kiracı hem de kiraya veren için kritik bir adımdır ve doğru şekilde yapılması büyük önem taşır.
Bu rehber, kira sözleşmesi nasıl yapılır sorusuna yanıt vermeyi amaçlar. Sözleşmenin temel bileşenlerini ele alır, hazırlama adımlarını açıklar ve dikkat edilmesi gereken hususları vurgular. Ayrıca, sağlam bir kira kontratı oluşturmak için gerekli belgeleri ve sözleşme süresini belirleme konularını da kapsar. Bu bilgiler, ev kira sözleşmesi veya konut kira sözleşmesi hazırlamak isteyenler için yol gösterici olacaktır.
Kira Sözleşmesinin Temel Bileşenleri
Kira sözleşmesi, ev sahibi ile kiracı arasındaki ilişkiyi düzenleyen önemli bir yasal belgedir. Bu sözleşme, tarafların hak ve sorumluluklarını belirler ve olası anlaşmazlıkların önüne geçer. Türk Borçlar Kanunu’na göre, kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.
Tarafların Bilgileri
Kira sözleşmesinde, ev sahibi ve kiracının kişisel bilgilerinin doğru ve eksiksiz olarak yer alması büyük önem taşır. Bu bilgiler arasında tarafların isimleri, adresleri ve iletişim bilgileri bulunur. Yanlış veya eksik bilgiler, ileride resmi başvurular sırasında sorunlara yol açabilir.
Kiralanan Mülkün Özellikleri
Sözleşmede, kiralanan mülkün adresi, türü (ev, daire, iş yeri vb.) ve diğer özellikleri açıkça belirtilmelidir. Bu bölüm, kiralanan mülkün kullanım amacını da içermelidir. Örneğin, “Kiralanan, kullanım amacı dışında herhangi bir amaçla kullanılamaz” gibi özel koşullar eklenebilir.
Kira Bedeli ve Ödeme Koşulları
Kira bedeli, sözleşmenin en önemli unsurlarından biridir. Aylık ve yıllık kira bedeli, hem yazıyla hem de rakamla ifade edilerek sözleşmede belirtilmelidir. Ayrıca, kira bedelinin ödeme periyotları, kira artış oranı, depozito tutarı ve iade koşulları da açıkça yazılmalıdır. Türk Borçlar Kanunu’na göre, depozito tutarı kiracının üç aylık kira bedeli toplamından fazla olamaz.
Kira sözleşmeleri genellikle “Genel Koşullar” ve “Özel Koşullar” olmak üzere iki kısımdan oluşur. Özel koşullar, ev sahibi ve kiracı arasındaki özel anlaşmaları içerir. Örneğin:
- Kiralanan alt kiraya verilemez, ortak alınamaz; devir ve temlik edilemez.
- Kiralananda, kiracı, eşi ve çocuklarının dışında kimse kalamaz.
- Kiralananın kapıcı/kaloriferci, yakıt ve genel giderleri kiracı tarafından ödenir.
Aidat konusu da sözleşmede belirtilmelidir. Aidat tutarının nasıl ödeneceği ve aidat borcunun oluşması halinde sorumlulukların kime ait olacağı konusunda anlaşmaya varılmalıdır.
Bu temel bileşenler, kira sözleşmesinin sağlam ve kapsamlı olmasını sağlar. Taraflar, sözleşmeyi imzalamadan önce tüm maddeleri dikkatle okumalı ve anlaşmalıdır.
Kira Sözleşmesi Hazırlama Adımları
Taslak Oluşturma
Kira sözleşmesi hazırlamanın ilk adımı, sağlam bir taslak oluşturmaktır. Bu taslakta, kira bedeli, kira süresi, tarafların hak ve yükümlülükleri, sözleşmenin feshi ve yenilenmesi gibi temel konular yer almalıdır. Taslak, sözleşmenin ana hatlarını belirlemeye yardımcı olur ve taraflar arasında anlaşmazlık çıkma olasılığını azaltır.
Taslak hazırlarken, kiralanan mülkün özellikleri, adresi ve kullanım amacı açıkça belirtilmelidir. Ayrıca, kira bedelinin ödeme zamanı, ödeme şekli ve geç ödeme durumunda uygulanacak gecikme faizi oranı gibi detaylar da eklenmelidir. Taslakta, elektrik, su, doğalgaz gibi aboneliklerin kime ait olacağı ve bu masrafların nasıl paylaşılacağı da açıkça ifade edilmelidir.
Yasal Gereklilikleri Kontrol Etme
Kira sözleşmesi hazırlarken yasal gerekliliklere uymak büyük önem taşır. Sözleşme, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi ve 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili hükümleri uyarınca düzenlenmelidir. Bu yasal çerçeve, sözleşmenin geçerliliğini ve tarafların haklarını korur.
Yasal gereklilikleri kontrol ederken, kira sözleşmesinin yazılı olarak düzenlenmesi önemlidir. Türk Borçlar Kanunu’nda böyle bir zorunluluk olmasa da, yazılı sözleşme tarafları korur ve olası anlaşmazlıklarda kanıt niteliği taşır. Ayrıca, sözleşmenin her sayfasının ayrı ayrı imzalanması ve tarafların kimlik bilgilerinin doğru ve eksiksiz olarak yer alması gerekir.
Özel Şartları Belirleme
Kira sözleşmesine özel şartlar eklemek, tarafların ihtiyaçlarına göre sözleşmeyi özelleştirmeye olanak tanır. Özel şartlar, kiracının sorumlu olacağı masraflar, kira bedelinin artırılması, sözleşmenin feshi ve yenilenmesi gibi konuları içerebilir. Bu bölümde, kiracının kira konusu yerin bakım ve onarımından sorumlu olup olmadığı, hangi hallerde sorumlu olacağı açıkça belirtilmelidir.
Özel şartlar belirlenirken, kiracının kiraladığı yeri özenle kullanması ve temizlemesi gerektiği hüküm altına alınmalıdır. Ayrıca, kiracının kendi adına ve hesabına yapılan işler için mülkü kullanıp kullanamayacağı, kullanabilecekse bunun şartları da sözleşmede yer almalıdır. Depozito alındıysa, bunun miktarı ve hangi koşullarda iade edileceği de özel şartlar arasında belirtilmelidir.
Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Depozito ve Güvence Bedeli
Kira sözleşmelerinde depozito veya güvence bedeli, kiraya verenin olası zararlarını teminat altına almak için kullanılan önemli bir araçtır. Türk Borçlar Kanunu’na göre, konut ve çatılı işyeri kiralarında depozito miktarı üç aylık kira bedelini aşamaz. Bu sınırlama, kiracıyı korumak amacıyla getirilmiştir.
Depozito, para veya kıymetli evrak şeklinde verilebilir. Kanun, depozitonun güvenli bir şekilde saklanmasını sağlamak için özel düzenlemeler getirmiştir. Buna göre, para olarak verilen depozito, kiraya verenin onayı olmaksızın çekilemeyecek şekilde vadeli bir tasarruf hesabına yatırılmalıdır. Kıymetli evrak ise bir bankaya depo edilmelidir.
Depozito iadesi, kira sözleşmesinin sona ermesiyle gündeme gelir. Kiraya veren, kiralananı kontrol etmeli ve herhangi bir zarar veya borç olup olmadığını incelemelidir. Zarar veya borç yoksa, depozito kiracıya iade edilmelidir. Banka hesabına yatırılan depozito, ancak iki tarafın rızasıyla veya icra takibinin kesinleşmesiyle ya da kesinleşmiş mahkeme kararına dayanarak geri verilebilir.
Sözleşme Süresi ve Yenileme Koşulları
Kira sözleşmeleri belirli süreli veya belirsiz süreli olarak düzenlenebilir. Konut ve çatılı işyeri kiralarında, belirli süreli sözleşmelerin sona ermesi özel kurallara tabidir. Kiracı, sözleşme süresinin bitiminden en az on beş gün önce bildirimde bulunmazsa, sözleşme aynı koşullarla bir yıl için uzatılmış sayılır.
Kiraya veren için durum farklıdır. Kural olarak, kiraya veren sözleşme süresinin bitimine dayanarak sözleşmeyi sona erdirme hakkına sahip değildir. Ancak, kiranın başlangıcından on yıl geçtikten sonra, kiraya veren genel hükümlere göre fesih bildirimiyle sözleşmeyi sona erdirebilir.
Fesih Şartları
Kira sözleşmesinin feshi, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini doğrudan etkileyen önemli bir konudur. Kiracı, belirsiz süreli kira sözleşmelerinde altı aylık kira dönemlerinin bitiminden üç ay önce bildirimde bulunarak sözleşmeyi feshedebilir.
Kiraya veren için fesih hakkı daha sınırlıdır. On yıllık uzama süresi sonunda, kiraya veren her uzama yılının bitiminden en az üç ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, herhangi bir sebep göstermeksizin sözleşmeye son verebilir. Bu hak, sadece konut ve çatılı işyeri kiraları için geçerlidir.
Kiralananın yeniden inşası veya esaslı onarımı gerektiğinde, kiraya veren bu gerekçeyle sözleşmeyi feshedebilir. Ayrıca, kiracının sözleşmeye aykırı davranması durumunda, kiraya veren en az otuz gün süre vererek yazılı bir ihtarda bulunabilir ve aykırılığın giderilmemesi halinde sözleşmeyi feshedebilir.
Sonuç
Kira sözleşmesi hazırlamak, ev sahibi ve kiracı için önemli bir süreçtir. Bu rehber, sözleşmenin temel bileşenlerini, hazırlama adımlarını ve dikkat edilmesi gereken hususları ele almıştır. Sağlam bir kira kontratı oluşturmak için gereken bilgiler ve belgelerin yanı sıra, sözleşme süresini belirleme konularına da değinilmiştir.
Sonuç olarak, iyi hazırlanmış bir kira sözleşmesi, taraflar arasındaki ilişkiyi düzenler ve olası anlaşmazlıkların önüne geçer. Depozito, sözleşme süresi ve fesih şartları gibi önemli konuların açıkça belirtilmesi, hem ev sahibini hem de kiracıyı korur. Bu rehberin, kira sözleşmesi hazırlamak isteyenlere yol gösterici olması ve sorunsuz bir kiralama süreci yaşamalarına yardımcı olması umut edilir.
SSS
- Ev sahibi olarak kira sözleşmesi nasıl düzenlenir?
- Mülk sahibi olduğunuzu kanıtlayan tapu veya vekalet belgesi ile başlayarak, kontratı doldurun. Adres ve mülkün niteliği (ev, işyeri) gibi temel bilgileri ekleyin. Sonrasında kiraya veren ve kiracının kişisel bilgilerini tam olarak girin.
- Kira sözleşmesi noter tasdiki olmadan geçerli midir?
- Evet, noter onayı olmaksızın yapılan kira sözleşmeleri yasal olarak geçerli kabul edilebilir. Ancak, noter onayı olmayan sözleşmeler, taraflar arasında daha az güven yaratabilir ve hukuki açıdan daha zayıf bir belge olabilir.
- Ev kira sözleşmesi hangi platform üzerinden yapılabilir?
- Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı’na göre kiracı ile ev sahibi arasındaki kira sözleşmeleri e-devlet üzerinden gerçekleştirilecek.
Leave a Reply